Wat nou als de nuance zoek is?
T’ en zijn de Joden niet, Heer Jesu, die U kruisten: Deze eerste strofe van een bekend sonnet van de 17e eeuwse Calvinistische dichter Revius wordt te pas en te onpas aangehaald, ook als antidotum voor jij-bakken. Hier is in de huidige sfeer van hoog oplopende polarisatie best behoefte aan. Een stuk wederzijds begrip en het zoeken van nuances in wat anders zo eenvoudig lijkt, helpt zeker. De geschiedenis leert keer op keer waar het negeren van nuances toe leidt.
Mijn grootmoeder van vaders kant droeg als meisjesnaam Nooitmeer, door haar voorvaderen gekozen als definitieve afrekening met hun slavernijverleden. Hun nazaten moesten hier bij voortduren voor gewaarschuwd worden.
Na de Auschwitz herdenking vorig jaar werd ik getroffen door een foto gepostet door een BN’er met familieleden die in Nazi strafkampen waren omgekomen.
De zwager van mijn grootmoeder, mijn oudoom Zacharias Johannes, koos in 1933 een bruid van Joodse origine. Helaas was haar 8 jaar later, in het bezette Amsterdam, hetzelfde lot beschoren als de familie van de BN’er. Haar naam prijkt nu op een steentje in het holocaust namenmonument aan de Weesperstraat, plus de namen van twee kinderen uit hun gezin. Op een steenworp afstand is het Auschwitz-spiegelmonument, waar op gezette tijden de zon weerkaatst op hun tante’s meisjesnaam: “Nooit Meer”